Bouwen met Vertrouwen 33: Guus Keusters, Directeur Landelijke Projecten Dura Vermeer Infra

Bouwen met Vertrouwen 33: Guus Keusters, Directeur Landelijke Projecten Dura Vermeer Infra

In deze aflevering van de podcastserie Bouwen met Vertrouwen van de Vereniging Presolve, spreekt Arent van Wassenaer met Guus Keusters, directeur Landelijke Projecten bij Dura Vermeer Infra. Op 25 maart 2025 promoveerde Guus aan de Delft University of Technology op een proefschrift "Empathy Driving Performance". Het onderzoek van Guus richtte zich aanvankelijk op faalfactoren bij complexe geïntegreerde bouwprojecten. Gaandeweg rees bij het inzicht dat een belangrijke faal- of succesfactor de af- of aanwezigheid is van Empathie: Empathie vanuit het project voor omgevingsfactoren en stakeholders en empathisch leiderschap binnen het project. Het is een boeiend onderzoek geworden met veel aanknopingspunten voor de dagelijkse praktijk van bouwprojecten. Het vergt aparte competenties, zoals luisteren, verbinden, oordeel uitstellen, het vermogen zich te kunnen inleven in de belangen van anderen. Empathie is een competentie die we kunnen leren. Empathie betekent niet dat we alleen nog maar moeten luisteren: een balans is nodig tussen empathisch vermogen en dat wat feitelijk moet gebeuren om projecten succesvol te kunnen uitrollen en opleveren.

Bouwen met Vertrouwen aflevering 32: Martin Wijnen, directeur-generaal Rijkswaterstaat

Sinds 1 januari 2024 staat Martin Wijnen aan het roer bij Rijkswaterstaat. Daarvoor had hij een carrière achter de rug die hem, als driesterrengeneraal, bracht tot Commandant der Landstrijdkrachten. In deze Podcast, die als thema “geschillenvrij bouwen” heeft gaat Martin dieper in op allerlei aspecten. Natuurlijk zijn daarbij de beweegredenen om destijds voor Defensie te kiezen en de overeenkomsten en verschillen tussen Defensie en Rijkwaterstaat. Maar het gesprek gaat ook over geweldige opgave waar Rijkswaterstaat voor staat: vervanging en renovatie van een groot aantal tunnels, bruggen, viaducten en wegen. Daarvoor is het nodig dat de productiviteit van Rijkwaterstaat omhoog gaat en dat projecten saaier, voorspelbaarder en daardoor beheersbaarder worden. Nieuwe samenwerkingsvormen met de markt moeten er voor zorgen dat dat ook geschillenvrij gebeurt. Denk daarbij aan de portfolioaanpak (een aantal tunnels in serie opgedragen waardoor ieder volgend deelproject weer profiteert van wat er in het vorige deel is geleerd), alliantieachtige vormen met cost+ en gain-/painshare. “Bouwen moet voorspelbaar worden. Dodelijk saai.”Tot slot heeft Martin een mooie quote voor het geheim van ges…

BOUWEN MET VERTROUWEN #31: HET EXPERIMENT: IN GESPREK MET CHATGPT OVER GESCHILLENVRIJ BOUWEN

In deze bijzondere aflevering van Bouwen met Vertrouwen, de podcastserie van Presolve – het expertisecentrum voor geschillenvrij bouwen – gaat Arent van Wassenaer het gesprek aan met een onverwachte, maar steeds relevantere gesprekspartner: ChatGPT.Hoe kan kunstmatige intelligentie bijdragen aan het voorkomen van geschillen in bouwprojecten? Wat weet ChatGPT eigenlijk over bouwrecht, samenwerkingsmodellen, of faalkosten? En kan zo’n digitale denker ook écht meedenken met een bouwteam?In dit open en verkennende gesprek passeren allerlei thema’s de revue:Wat zijn de voornaamste oorzaken van bouwgeschillen?Welke rol spelen vertrouwen, communicatie en verwachtingsmanagement?Hoe zou AI kunnen helpen bij risicoanalyse, contractvorming, planningsoptimalisatie of het bewaken van de samenwerking?En wat maakt deze technologie nu hoopvol – en soms ook een beetje spannend?De aflevering is een luchtig, inhoudelijk experiment vol observaties, praktijkvoorbeelden en een snufje humor. Arent onderzoekt samen met zijn digitale gast hoe de werelden van techniek, recht en samenwerking elkaar kunnen versterken – en wat dat betekent voor de bouwsector.“Het geheim van geschillenvrij bouwen?”ChatGPT: “Lu…

Bouwen met Vertrouwen #30 – Thomas van Belzen, onderzoeksjournalist bij Cobouw

De interviewer geïnterviewd. In deze podcast spreekt Arent met Thomas van Belzen, onderzoeksjournalist bij Cobouw. Thomas, die inmiddels 20 jaar voor Cobouw schrijft (en de Podcast Doorzagen en de serie The Fixers maakt), heeft in die tijd zo ontzettend veel gezien en gehoord dat er misschien maar weinigen in Nederland rondlopen met zo’n breed scala aan kennis en ervaring in werkelijk alle aspecten van het bouwbedrijf, als hij. Opgeleid aan de Hogeschool voor de Journalistiek in Zwolle, kwam hij als jong verslaggever op een redactie van 30 journalisten werken bij de krant waarin destijds nog alle aanbestedingen in Nederland werden gepubliceerd. Kort na de bouwfraude, waarbij het best lastig was om mensen op vragen te laten antwoorden, vond Thomas langzaam zijn door grote nieuwsgierigheid gekenmerkte weg naar de bekende onderzoeksjournalist die hij nu is. Gedreven, maatschappelijk betrokken, onderzoekend, maar soms ook kwetsbaar, voert Thomas gesprekken voor de geschreven krant, zijn podcast en zijn YouTubeserie. Ook al is het lastig voor hem om nu eens geen vragen te stellen, maar deze alleen maar te beantwoorden, het resultaat mag er zijn!

Podcast #29 Bouwen met Vertrouwen: Zakaria El-Khetabi,  bestuursvoorzitter bij de woningcorporatie Stedelink te Zoeterm…

In deze podcast spreekt Arent van Wassenaer met Zakaria El-Khetabi,  bestuursvoorzitter bij de woningcorporatie Stedelink te Zoetermeer. Opgeleid als bestuurskundige was Zakaria al vroeg maatschappelijk betrokken: aanvankelijk als jongerenwerker, vervolgens bij Berenschot waar hij een kijkje kreeg in een groot aantal verschillende keukens op het sociaal/maatschappelijk snijveld. Daarna als directiesecretaris en als manager bij de Gemeente Rotterdam waar hij onder andere mede vorm gaf aan een groot transitietraject van een nieuwe uitvoering van de handhavingsorganisatie . Na tien jaar is Zakaria overgestapt naar de sociale woningbouw, eerst bij woningcorporatie Woonbron in Rotterdam, de Nissewaard en Delft en sinds 2023 als bestuursvoorzitter van Stedelink, een corporatie met 14.000 eenheden. In die functie heeft Zakaria uiteraard veel te maken met bouw: onderhoud en reparatie, verduurzaming en nieuwbouw. Zakaria vertelt over zijn drijfveren, vanuit een sterk sociaal-maatschappelijk perspectief. Hoe hij streeft naar duurzame partnerschappen met aannemende partijen maar vooral ook in participatie met alle relevante stakeholders, zoals de gemeente, nutsbedrijven maar vooral ook met d…

Bouwen met Vertrouwen #28 - Caro van de Venne Architect en Founding Partner van Nudus Architecten, Rotterdam

In deze 28e aflevering van Bouwen met Vertrouwen spreekt Presolvelid Arent van Wassenaer met Caro van de Venne, architect en founding partner van NUDUS architecten te Rotterdam. Evenals de interviewer is Caro lid van de Raad van Commissarissen bij de Ontwikkelingsmaatschappij Fellenoord b.v. te Eindhoven. Met de uitdaging om 600.000 m2 wonen binnenstedelijk te ontwikkelen. En wel op zo’n manier dat het een omgeving moet worden die Eindhovens is en waar iedereen zich welkom zal voelen. Het gesprek gaat over haar opleiding en (deels internationale: Basel, Madrid, Parijs, Londen) carrière. Vanaf 2010 was zij een van de partners van Barcode architecten en sinds 2023 is zij een van de drie partners van NUDUS, een naam die staat voor “naakt” (in het Latijn). Dat sluit aan bij het type architectuur dat je het gevoel geeft dat je, als je daarin bent, de elementen voelt op je naakte huid. En waar men meer doet met minder. Een heel uitdagend voorbeeld daarvan is de vernieuwbouw van het Paleis van Justitie in Den Haag. Een project dat ook zichtbaar zal moeten maken dat daarin in 2015 en vervolgens in 2018 de Urgenda-uitspraak is gedaan. Een uitspraak die die de Nederlandse Staat verplichtte …

Bouwen met Vertrouwen #27 - Dineke Mulderij - Unitmanager contract- en projectbeheersing infra bij de provincie Noord-H…

In deze aflevering praat Arent van Wassenaer met Dineke Mulderij, al zestien jaar werkzaam bij de Provincie Noord-Holland. Dat ze aan de opdrachtgeverszijde terecht kwam was voor haar een logische stap nadat ze zes jaren voor Van Oord in allerlei “natte” projecten over de hele wereld aan aannemerszijde had gewerkt. Soms waren daar projecten bij waarbij Dineke zich afvroeg hoe je dat als opdrachtgever zo had kunnen verzinnen. Dus was een overstap naar een grote opdrachtgever, waarbij ze dan zelf aan het stuur kon zitten, een logische keuze. In deze podcast bespreekt ze de transitie die bij de provincie heeft plaatsgevonden, van veel bestekken op UAV-basis, via beleid “UAV-Gc tenzij” naar nu een beste voor projectbenadering. Met bouwteams en tweefasen, waarmee de Provincie al veel goede ervaring heeft opgedaan. Welke vorm ook wordt gekozen, hoe de aanbesteding ook wordt ingekleed of gewonnen, uiteindelijk gaat het om de mensen. De kern ligt uiteindelijk bij het er met open vizier durven in te gaan, je durven te verplaatsen in de belangen en persoon van de ander maar vooral ook in persoonlijk leiderschap. En daarvan is in deze podcast veel terug te luisteren: geniet!

Bouwen met Vertrouwen #26 - Willemien Bosch, directeur Koninklijke NLIngenieurs

In deze podcast vertelt Willemien Bosch over het belang van het stellen van de juiste vraag, het analyseren van de gemeenschappelijke belangen, voordat kan worden nagedacht over de beste oplossing. En ook over iets hee; belangrijks van het bouwproces. Dat gebeurt niet ten behoeve van de oplevering van het project, maar juist voor de periode daarna: voldoet het aan de wensen van de gebruikers, de eigenaren, presteert het zoals bedacht. We maken kennis met sprekende elementen  uit de cultuur van Vietnam. En ook met het Nieuw-Zeelands fenomeen “whakawhanaungatanga“. Daarbij geven de deelnemers een persoonlijke introductie die hun afkomst beschrijft, inclusief hun voorouders, de berg, rivier, stam, en gemeenschap waarmee ze zich verbonden voelen. Dit versterkt de banden tussen de deelnemers en benadrukt het belang van gemeenschap en gedeelde verantwoordelijkheid. Een dergelijke verbinding kan bijdragen aan een beter begrip voor elkaar en daardoor ook aan geschillenvrij bouwen.  En natuurlijk gaat het ook over de rol van de ingenieur in de samenleving. Door het stellen van de juiste vragen, het analyseren van alle betrokken belangen, is de ingenieur, met alle benodigde technische exper…

Bouwen met Vertrouwen #25 – Ingrid Klokke: directeur Inkoop en Contract Management Rijkswaterstaat PPO

Op de vraag om iets over zichzelf te vertellen deelt Ingrid meteen haar vier kernwaarden: Verbinding, Levenslust, Stabiliteit en Authenticiteit. Dat zegt zoveel meer dan waar je woont, je gezinssituatie of waar je hebt gestudeerd. Deze vier kernwaarden van Ingrid worden vervolgens het leidsnoer voor een mooi en persoonlijk gesprek over samenwerken, mensen, verwondering en over haar eerste inzichten in de drie maanden dat ze deze boeiende functie binnen Rijkswaterstaat bekleedt. Medeverantwoordelijk voor vervanging en renovatie van snelwegen en vaarwegen in Nederland legt ze uit wat er de komende jaren nodig is om deze omvangrijke portofolio geschikt te maken voor de komende decennia. En waar ze blij van wordt, en wat haar soms ook zorgen baart. Luister naar dit mooie gesprek en merk daarbij op dat het al lang niet meer gaat over de kwestie man of vrouw: professionaliteit is wat telt, in alle openheid.

Bouwen met Vertrouwen # 24 – Roel Scholten, bestuurder COB en Projectdirecteur VTTI Lantis – “Een kathedraal bouwen”

In deze podcast vertelt Roel Scholten over het pad dat hem “van achter naar voren” (van exploitatie, via beheer & onderhoud en openstelling naar de projecten), als afgestudeerd ingenieur Watermanagement aan de Universiteit Twente, langs diverse grote tunnelprojecten, voor opdrachtgevers en aannemers, nu hier in België bracht tot zijn huidige functie. Opgenomen bij de “werf”, het bouwdok voor de acht tunnelelementen die, eenmaal afgezonken, de Scheldetunnel zullen vormen als onderdeel van de Oosterweelverbinding, praat Roel over wat er voor nodig is om, samen met de omgeving, deze spreekwoordelijke kathedraal te bouwen. Focus op gezamenlijke doelen, samenwerking, met oog op het contract en in nauwe samenwerking met alle interne en externe betrokkenen. Niet het contractmodel, maar de mensen bepalen het succes van een dergelijke samenwerking. Dit project, dat een generatie in beslag zal nemen, wordt gebouwd voor de volgende generaties en is meer dan alleen een tunnel: het belooft een nieuw en groen elan voor de stad Antwerpen.

Bouwen met Vertrouwen #23: Femke Zevenbergen - Directeur projecten (dijken en rivieren) Boskalis Nederland b.v. en voor…

Na een korte carrière als bedrijfsjuriste werd Femke tendermanager bij Boskalis. Ze wilde nu eens “aan de voorkant” meemaken en meteen ook voorkomen hoe het aan de achterkant soms zo mis kon gaan. Dat gaf haar de kans in gesprek te gaan, met de “andere kant”, en ook met het eigen team dat zij het liefste “in flow” ziet komen, ook als projectmanager en nu als directeur projecten. Ze had zich voorgenomen nooit het conflict in te gaan maar haar gevoel voor rechtvaardigheid won het één keer van dat nobele streven Het daarop volgend aanbestdingskortgeding ging verloren maar ze heeft er veel van geleerd. Als Voorzitter van de Vereniging van Waterbouwers ziet ze wat er de komende decennia nodig is om Nederland veilig te houden tegen de toenemende dreiging vanuit de zee en vanuit het achterland. Tal van voorstellen zijn ontwikkeld om samen met het Rijk, waterschappen en andere stakeholders aan te passen. Om projecten succesvol te kunnen uitvoeren is diversiteit onontbeerlijk: teams waarin de deelnemers verschillend zijn qua aard, geslacht, talent: daarin ontstaat ruimte voor scherpe mooie vondsten en weet men zich behoed tegen het afsnijden van bochten. Femke’s ideaal; een wereld waarin h…

Bouwen met Vertrouwen #22: Sietsche Eppinga– Construction Director Pallas Reactor Project

In deze aflevering van de Presolve Podcastserie Bouwen met Vertrouwen spreekt Arent van Wassenaer met Sietsche Eppinga, construction director bij het Pallas Reactor Project te Petten. Opgegroeid op een boerderij in Gaasterland, Fryslân, opgeleid als civiel ingenieur op de Universiteit Twente, en haar (technische en management) sporen aan opdrachtnemerszijde verdiend bij Strukton en BAM, is zij nu sinds een aantal jaren actief in de hier genoemde functie. Het indrukwekkende Pallas Reactor project. Zoals uit de website van dat project blijkt is PALLAS de nieuwe medische isotopenreactor die de Hoge Flux Reactor (HFR) in Petten gaat vervangen. Door de komst van de PALLAS-reactor kan Nederland de komende 50 jaar miljoenen mensen blijven helpen. En Sietsche is een van de meer 200 werknemers bij dat prachtige project, waar vele nationaliteiten zijn verenigd om in een Joint Development Agreement tussen Pallas en de twee aannemers een succes van dit project te maken. Wat er nodig is voor een goede samenwerking, of het altijd “gezellig” moet zijn op de bouwplaats, de functie van “zacht leiderschap”, het bouwen aan vertrouwen, het zijn allemaal onderwerpen die in deze podcast aan de orde kom…

Bouwen met Vertrouwen #21 - Francesco Veenstra: Rijksbouwmeester

In deze aflevering van de Presolve Podcastserie Bouwen met Vertrouwen spreekt Arent van Wassenaer met Rijksbouwmeester Francesco Veenstra. Francesco is dat sinds 1 september 2021 en als zodanig is hij ook voorzitter van het College van Rijksadviseurs. De Rijksbouwmeester adviseert gevraagd en ongevraagd over de architectuur en de stedelijke omgeving van het rijksvastgoed aan minister van Binnenlandse Zaken en Directeur-Generaal  van het Rijksvastgoedbedrijf. De Rijksbouwmeester heeft als adviseur van het Rijk een onafhankelijke positie. Samen met de Rijksadviseurs voor de fysieke leefomgeving adviseert de Rijksbouwmeester het kabinet gevraagd en ongevraagd over kwesties van ruimtelijke kwaliteit. Het College adviseert over de urgente thema’s van nu: van transformatie, infrastructuur en de complete stad, tot nieuwe cultuurlandschappen en de energietransitie. We bespreken de uitdagingen waarmee de inrichting van ons land de komende tientallen jaren zal moeten omgaan. Neem bijvoorbeeld water: dat komt van vier kanten (zee, verzilting, neerslag en aanvoer over de rivieren). Dat vergt andere oplossingen dan waar we voorheen over dachten: waterbergen, drinkwatervoorziening, waar kun je …

Bouwen met Vertrouwen #20 - Niek Ridderbos: Alliantiemanager Graaf Reinaldalliantie

In deze podcast spreekt Arent van Wassenaer met Niek Ridderbos, alliantiemanager van de Graaf Reinaldalliantie. Dat is de alliantie tussen Waterschap Rivierenland en de combinatie ‘Waalensemble’ bestaande uit Heijmans, GMB en de Vries & van de Wiel met Royal Haskoning DHV als adviserende partij. Deze alliantie voert het dijkversterkingsprogramma onder het Hoogwater Beschermingsprogramma uit tussen Gorinchem en Waardenburg om zo op weg te gaan naar een “leefbare dijk”. Meer over deze alliantie op www.gralliantie.nl. Misschien is Niek wel degene die de meeste alliantieachtige projecten in Nederland van dichtbij heeft gezien: Sijtwende (formeel geen alliantie), Alliantie A2 Hooggelegen en de alliantie Markermeerdijken waren projecten waarbij Niek betrokken was voor hij de rol van alliantiemanager op dit project aannam. Voor Niek staan zaken als samenwerking, kwetsbaarheid, transparantie, een vitale organisatie en gemeenschappelijke doelen centraal. In deze podcast gaan we ook op zoek naar het antwoord op de vraag waarom, ondanks het bewezen succes van allianties, deze vorm nog maar zo weinig wordt toegepast. Deze vraag staat overigens ook centraal in het door de alliantie georgan…

Bouwen met Vertrouwen #19 – Serena Scholte: Spinwaves

Serena Scholte is, sinds ze in 2003 als bedrijfskundige afstudeerde, in de bouw actief als vernieuwer en verbinder. Via mooie projecten bij Traverse en PSIB Bouw werd ze betrokken bij net Baanbrekersinitiatief. Dat was opgezet om na de voor allen in de bouw als traumatisch ervaren “bouwfraude” door middel van diverse Communities of Practice te helpen het geschonden vertrouwen te herstellen en nieuwe wegen in te slaan. Inmiddels is zij actief bij het mede door haar opgerichte Spinwaves Lab (https://spinwaveslab.nl). In SpinwavesLab, een sociaal innovatielab voor de verduurzamers van onze leefomgeving, werken mensen op inspirerende wijze samen om duurzame doelen te vertalen naar praktische en toepasbare oplossingen. Daarbij speelt onder meer biomimicry (het nabootsen van natuurlijke vormen, processen en ecosystemen om duurzame, regeneratieve oplossingen te ontwerpen) een belangrijke rol. Door op deze manier samen te werken blijven deze projecten weg bij eventuele geschillen tussen alle daarbij betrokken belanghebbenden. De in Spinwaveslab toegepaste methode is gebaseerd op TheoryU van Otto Scharmer (https://www.u-school.org/theory-u). Het gesprek gaat ook over luisteren  met hoofd, …

Bouwen met Vertrouwen #18 – Marten Kingma en René Wagter van BKS Schagen: transparantie is het sleutelwoord

Marten Kingma en René Wagter zijn al geruime tijd werkzaamals bouwkostenadviseurs. Bouwgeschillen gaan uiteindelijk altijd over geld. In dit interview bespraken we hoe volstrekte transparantie over kosten, in elke fase van de ontwikkeling van een bouwproject, kan bijdragen aan het voorkomen van die geschillen. Het gaat daarbij onder meer om goed naar elkaar luisteren, over het gezamenlijk zoeken naar oplossingen: op basis van de feiten, over kwetsbaarheid, over de noodzaak een helder begrippenkader te hebben (en in dat kader dus ook over het nut van het “gele boekje” Algemene Bouwplaatskosten Model 2018).

Bouwen met Vertrouwen #17 – Prof. dr. ir. Marcel Hertogh - bruggenbouwer en projectendokter

Op jonge leeftijd speelde hij met Lego en bouwde hij al bruggen. Vijftig jaar later is Marcel Hertogh een erkend bruggenbouwer, maar dan in overdrachtelijke zin. Regelmatig wordt hij gevraagd om projectorganisaties op te zetten en als er iets mis gaat om bij te springen in de samenwerking tussen bouwende partijen bij complexe (met name infra-)projecten, veelal in stedelijke omgeving. En het resultaat van die inspanningen is dat die projecten na zijn interventie dan weer een doorstart maken. De bouwende partijen hebben een gedeelde ambitie, een gezamenlijke doelstelling, hebben nagedacht over gewenst gedrag en over de hen verbindende kernwaarden. Hij doet vanuit Delft en de Erasmus onderzoek naar de uitdagingen van huidige opgaven en is enthousiast over leertrajecten van praktijk met wetenschap. Hij leert studenten hoe geïntegreerd naar het ontwerp van complexe opgaven te kijken en niet vanuit silo’s. Hij is, kort gezegd, een verbinder in technische en organisatorische zin. En dat alles op weg naar een wereld van geschillenvrij bouwen. Luistert u dus vooral naar deze aflevering van de podcastserie Bouwen met Vertrouwen, met Presolvelid Marcel Hertogh.

Bouwen met Vertrouwen #16 – Daniëlle Berger

In deze podcast praat Arent van Wassenaer met Daniëlle Berger. Daniëlle (Arent mag “Daan” zeggen) is betrokken bij het plaatsen van leerlingen, waarvan velen met een achterstand (“schapen met drie poten” zoals zij die noemt), op bouwprojecten. Zij levert, met andere woorden, diversiteit. Hoe belangrijk dat is voor geschillenvrij bouwen hebben we in eerdere afleveringen van deze podcast gehoord. Maar, het gaat hierbij dan niet zozeer om geschillen tussen (onder)aannemer en opdrachtgever. Veel meer gaat het hierbij om het overbruggen van de kloof tussen projecten en de omgeving, de maatschappij. En zo slaat het werk van Daan als het ware een brug tussen zij die het al “hebben” en zij die ook willen bouwen aan betere, inclusievere projecten. Waarom dat belangrijk is en hoe Daan daar een hele belangrijke steen aan bijdraagt hoort u in deze podcast.

Bouwen met Vertrouwen #15 - Ruth Langemeijer

In deze podcast praat Arent van Wassenaer met uitvoerder Ruth Langemeijer. Momenteel werkt zij op een project nieuwbouw 43 woningen in Zaandam. Arent is op het pad van Ruth gekomen door haar vaak opvallende posts op LinkedIn. Zij bespreekt daarin een breed scala van onderwerpen, zoals vooroordelen tegen vrouwen op de bouw, hoe leuk het is om kleine kinderen al vroeg met de bouw in aanraking te brengen. Over zingende Volendammers op de steigers en de vraag hoe we ooit aan voldoende mensen kunnen komen om voor 2030 900.000 woningen te bouwen. Ruth neemt geen blad voor haar mond. Ze bespreekt ingrediënten voor geschillenvrij bouwen. Daarin komen begrippen als “mensgericht leiderschap”, zinvolle communicatie, respect voor elkaar, teamvorming, en de noodzaak voor veel meer vrouwen in de bouw aan de orde. Ze sluit af met een oproep aan Minister Hugo de Jonge om vooral eens bij haar op de bouwplaats te komen kijken.

Bouwen met Vertrouwen #14 – Evelien Bruggeman, hoogleraar bouwrecht aan de TU Delft en directeur Instituut voor Bouwrec…

“Communicatie en informatie-uitwisseling door de hele keten is dé randvoorwaarde voor geschillenvrij bouwen” In deze podcastaflevering bespreekt Evelien onder meer het wederzijdse krachtenveld van maatschappelijke en technologische ontwikkelingen en de rol van het recht daarbij. En waarom bij haar oratie de openingsmuziek van Star Wars werd gespeeld. Welke rol kunnen juristen bij het streven naar zo geschillenvrij mogelijk bouwen spelen? Is dat een dienende rol (zijn juristen inderdaad de “loodgieters”)? Kun je eigenlijk wel geschillenvrij bouwen? Hoe kunnen juristen bijdragen aan het wegnemen van barrières die tot geschillen leiden. Is standaardisering van contractuele en administratieve randvoorwaarden een oplossing? Het streven naar een zelfde systeemtaal? Het goed overdragen van allerlei soorten data door de hele keten heen? Het Instituut voor Bouwrecht draagt bij aan diverse onderzoeken die kunnen helpen bij het vinden van oplossingen die op hun beurt leiden tot geschillenvrij bouwen. Veel luisterplezier bij deze Podcast in de serie Bouwen met Vertrouwen.

Bouwen met Vertrouwen #13 - Roy Dayala Contractmanager IJboulevard bij de Gemeente Amsterdam

“Samenwerken is iets anders dan elkaar knuffelen!” In de dertiende editie van de podcastserie Bouwen met Vertrouwen praat Presolvelid Arent van Wassenaer met Roy Dayala. Roy, verhuisde op negentienjarige leeftijd van zijn geboorteland Suriname naar Nederland om hier op de HTS en daarna aan de TU Delft Civiele Techniek te studeren: “Aan de TU ontwikkelen ze oplossingen voor moeilijke problemen, de HTS is voor de kracht van herhaling”. Daarna trad hij in dienst bij de Gemeente Amsterdam als constructeur. Na vijfentwintig jaar in steeds leidinggevender rollen te hebben gewerkt is Roy zeven jaar geleden overgestapt naar meer uitvoerende functies. Zo is hij nu contractmanager bij het project IJboulevard, de gecombineerde aanvaarbescherming en fietsenstalling aan de Zuidoever van het IJ, aan het Centraal Station. Roy bespreekt wat er komt kijken bij geschillenvrij samenwerken: begrippen als kwetsbaarheid, luisteren naar de ander, hard op de zaken en zacht op de persoon en “samenwerken is iets anders dan elkaar knuffelen” komen langs in dit boeiende gesprek. Veel luisterplezier bij deze Podcast in de serie Bouwen met Vertrouwen.

Bouwen met Vertrouwen #12 –Reina Weening, Voorzitter Raad van Arbitrage in Bouwgeschillen

In de twaalfde editie van de podcastserie Bouwen met Vertrouwen praat Presolvelid Arent van Wassenaer met (eveneens Presolvelid) Reina Weening. Reina, als Philipskind opgegroeid in Eindhoven, studeerde aanvankelijk één jaar Bouwkunde in Delft, en daarna rechten in Utrecht. Vervolgens startte zij zelf ook bij Philips, waar zij zich achtereenvolgens bezig hield met de IP- en ICT-portefeuille en later met corporate householding. Aangetrokken door de wereld van de advocatuur werkte zij achtereenvolgens bij Kennedy van der Laan en Baker McKenzie in Amsterdam, en bij beide kantoren was zij partner. In 2010 volgde de overstap naar de rechterlijke macht, als raadsheer bij het Gerechtshof (toen nog) Leeuwarden. In 2015 werd zij daarnaast arbiter bij de (wat destijds nog) Raad van Arbitrage voor de Bouw heette. In 2020 werd zij voorzitter van de Raad. Na een rondgang langs alle stakeholders van de Raad was een van haar eerste daden het voorstel om de naam van de Raad te wijzigen in Raad van Arbitrage in Bouwgeschillen. Over wat zij verder nog voor voornemens heeft als voorzitter van de Raad, over de positie van vrouwen in de werelden van rechtspraak en bouw, over de onvoorspelbaarheid van d…

Bouwen met Vertrouwen #11 –Anja Vijselaar, Bouwvrouw van het Jaar en Wethouder

In de elfde aflevering van de podcastserie Bouwen met Vertrouwen praat Presolvelid Arent van Wassenaer met Anja Vijselaar. Na haar opleiding HTS Civiel startte zij met haar voeten in de klei als uitvoerder bij Vermeer. Vervolgens werd zij hoofduitvoerder, projectleider en uiteindelijk werd Vijselaar op haar 39ste directeur. Daarna volgden meerdere directiefuncties, bij Joulz en uiteindelijk als directeur Energie van ingenieursbureau WSP Nederland. Wegens haar bijzondere en langdurige verdiensten voor de bouw werd zij eind 2021 door Cobouw als Bouwvrouw van het Jaar uitverkozen. Inmiddels heeft zij de overstap gemaakt naar de gemeentepolitiek en is zij wethouder in de Gemeente Ronde Venen, waar zij de verantwoordelijkheid heeft voor enkele hele grote bouwprojecten. In deze podcastaflevering vertelt zij vol verve over diversiteit, openheid en vertrouwen als hoekstenen voor geschillenvrij bouwen.

Bouwen met Vertrouwen #10 –Maxime Verhagen, voorzitter Koninklijke Bouwend Nederland – Van Contract naar Contact

In deze podcast spreekt Arent van Wassenaer met Maxime Verhagen, sinds 2013 voorzitter van (inmiddels Koninklijke) Bouwend Nederland. Maxime ging in 1974 te Leiden geschiedenis studeren wegens zijn bijzondere – door familieomstandigheden ingegeven – interesse in de naoorlogse geschiedenis. Met name trof hem daarin de oprichting van de Europese Gemeenschap van Kolen en Staal, bedoeld om de angel uit het grote Europese geopolitieke conflict te trekken. Samenwerking vanuit een gemeenschappelijk belang is een thema dat hem niet alleen in zijn politieke loopbaan, maar vooral in deze functie, altijd bijzonder heeft geïntrigeerd. Hij vertelt over de daarvoor noodzakelijke bestanddelen houding en gedrag en – ook in de Marktvisie – beleden guiding principles. “Van contract naar contact” zou wat Maxime betreft leidend moeten zijn in de samenwerking met opdrachtgevers. Een eerlijke en rechtvaardige risicoverdeling, zeker in deze onvoorspelbare tijden, is ook een belangrijk ingrediënt voor geschillenvrij bouwen. Als enthousiast motorrijder gunt hij ons ook de metafoor dat je daarnaast altijd vooruit moet kijken, anticiperen op wat de ander gaat doen. Beluister dit alles in deze tiende aflever…

#9 Malcolm Aalstein, Presolvelid en trekker marktstrategie Bruggen en Kademuren Gemeente Amsterdam

In deze podcast spreek Arent van Wassenaer met Presolvelid Malcolm Aalstein. Malcolm, opgeleid als civiel ingenieur aan de TU Delft en al 23 jaar werkzaam voor de Gemeente Amsterdam, vertelt over de lessen die hij in diverse rollen en functies in de loop der jaren heeft geleerd. In de eerste fase van die loopbaan ging dat vooral over de technische kanten van projecten waarbij hij betrokken was, in de tweede fase over contract- em inkoopmanagement en in de derde fase vooral over samenwerken. Malcolm stipt de noodzaak aan van guiding principles in een wereld van - per definitie - incomplete contracten. Hij maakt de vergelijking met het samenspel in een band, hij beschrijft een treffend inzicht dat hij in Suriname opdeed toen hij tijdens zijn recente sabbatical. En tot slot introduceert Malcolm het begrip Conflictcompetentie: het is niet erg om conflicten te hebben: die helpen ons verder, realiseren doorbraken, daar kunnen we van leren. Maar om dat op zo'n manier te kunnen doen dat we wegblijven bij rechter of arbiter is conflictcompetentie nodig.

#9 Malcolm Aalstein, Presolvelid en trekker marktstrategie Bruggen en Kademuren Gemeente Amsterdam

In deze podcast spreek Arent van Wassenaer met Presolvelid Malcolm Aalstein. Malcolm, opgeleid als civiel ingenieur aan de TU Delft en al 23 jaar werkzaam voor de Gemeente Amsterdam, vertelt over de lessen die hij in diverse rollen en functies in de loop der jaren heeft geleerd. In de eerste fase van die loopbaan ging dat vooral over de technische kanten van projecten waarbij hij betrokken was, in de tweede fase over contract- em inkoopmanagement en in de derde fase vooral over samenwerken. Malcolm stipt de noodzaak aan van guiding principles in een wereld van - per definitie - incomplete contracten. Hij maakt de vergelijking met het samenspel in een band, hij beschrijft een treffend inzicht dat hij in Suriname opdeed toen hij tijdens zijn recente sabbatical. En tot slot introduceert Malcolm het begrip Conflictcompetentie: het is niet erg om conflicten te hebben: die helpen ons verder, realiseren doorbraken, daar kunnen we van leren. Maar om dat op zo'n manier te kunnen doen dat we wegblijven bij rechter of arbiter is conflictcompetentie nodig. 

#8 Harbert van der Wildt - verbindend projectdirecteur

In de achtste aflevering van de Presolve Podcastserie Bouwen met Vertrouwen praat Arent van Wassenaer met Harbert van Der Wildt. Harbert heeft na zijn studie civiele techniek eerst een aantal jaren voor Haskoning (waar hij samen optrok met een eerdere gast uit deze podcast, Ballast Nedambestuurder Sander Lefevre) een aantal internationale projecten gedaan. Maar, omdat hij liever betrokken wilde zijn bij het realiseren van projecten dan bij het adviseren daarover, maakte hij al gauw de overstap naar HBG, later BAM. Daar was hij tendermanager en vervolgens projectmanager voor het consortium Wâldwei dat het Rijkswaterstaat DBFM-contract voor de N31 Leeuwarden-Drachten had gewonnen. Zijn enthousiaste optreden daarbij bleef bij Wâldweipartner Ballast Nedam niet onopgemerkt en zo stapte hij na enkele jaren over naar Ballast Nedam als directeur van het concessiebedrijf Ballast Nedam. Na ook enkele jaren aan het roer van het infrabedrijf van Ballast Nedam te hebben gestaan is Harbert inmiddels zelfstandig projectdirecteur bij grote complexe infraprojecten, zoals voor de aannemer op het project Groene Boog, een 11 kilometer lange rijksweg tussen de A16/A20 bij het Terbregseplein en de A13 …

#7 Dr.Ir. Hans Ruijter, Programmadirecteur Rijkswaterstaat Schiphol Amsterdam Almere en Zuidasdok.

In deze zevende aflevering – door Arent abusievelijk achtste aflevering genoemd – komt Hans Ruijter aan het woord. Hans is sinds 1986 in diverse rollen werkzaam bij Rijkswaterstaat: hij was betrokken bij het opzetten van de beheer- en onderhoudsorganisatie Oosterscheldekering, was werkzaam bij de Bouwdienst en hij was projectdirecteur van de Maaswerken. Maar meer recent is hij bekend als Programmadirecteur Zuidasdok en Schiphol Amsterdam Almere (en zo ook wel bekend als de man van € 5 miljard). In 2019 promoveerde hij tot doctor in de sociale wetenschappen op een “auto-etnografische” studie, “Resilient Partnership”. Over die studie, over zijn verdere duo-carrière als man van praktijk en wetenschap, over zijn rol als voorzitter van NETLIPSE en over vertrouwen als het te vullen “matras” onder alle projecten gaat het in deze podcast. En dat alles onder de vlag: naar een wereld van geschillenvrij bouwen. Hans vertelt onder meer dat het niet het contract is dat het verschil maakt tussen succes en falen. Het zijn de mensen en meer in het bijzonder de wijze waarop die naar elkaar luisteren en met elkaar samenwerken. Het gaat over de kracht van het vertellen van en luisteren naar elkaars …

#6 Sander Lefevre - lid Raad van bestuur Ballast Nedam NV, verantwoordelijk voor alle infra-activiteiten

In deze zesde editie van Bouwen met Vertrouwen praat Arent van Wassenaer met Sander Lefevre, lid Raad van bestuur Ballast Nedam NV en verantwoordelijk voor alle infra-activiteiten van Ballast Nedam. Daaronder ook het DBFM-project Rijksweg A24, de verbinding tussen de A20 en de A15 tussen Maassluis en Vlaardingen, waarvan de Hollandtunnel en de Blankenburgtunnel (door Arent in de Podcast per ongeluk Blankenbergtunnel genoemd) deel uitmaken. Dat is een mega infrastructuurproject en volgens Sander qua complexiteit zo ongeveer de Champions League van wereldwijde infraprojecten. De opname vond plaats op een zonnige junidag in het informatiecentrum van BAAK, het consortium waarvan naast Ballast Nedam ook Deme en Macquarie deel uitmaken. Sander vertelt over zijn loopbaan bij Haskoning en bij Ballast Nedam, zijn ervaringen met PPS-projecten in Nederland, waarvan de Kromhoutkazerne het eerste was. De podcast gaat natuurlijk ook over geschillenvrij bouwen en wat daar voor nodig is: wederzijds openstaan voor elkaars belang, wederzijds begrip en qua houding en gedrag: pro-activiteit, transparantie en adaptief vermogen. Tot slot bespreken we hoe het is om deel uit te maken van het grote Turkse…

#5 Michèle Blom - Directeur-Generaal Rijkswaterstaat

In deze vijfde editie van Bouwen met Vertrouwen praat Arent van Wassenaer met Michèle Blom, al 30 jaar werkzaam bij de rijksoverheid, en sinds 2017 directeur-generaal van Rijkswaterstaat. Michèle vertelt hoe belangrijk het is dat er diversiteit is op de werkvloer. “Als je allemaal hetzelfde geluid laat horen en naar hetzelfde geluid luistert, hoor je niet de verschillen en hoor je ook niet wat je blinde vlek is. Diversiteit kan helpen om  robuust je werk te doen.” In een klein half uur deelt Michèle haar inzichten over leiderschap, het veranderingsproces dat zij bij Rijkswaterstaat in gang heeft gezet, over samenwerken en de noodzaak van het naar elkaar luisteren. Op de vraag wat volgens haar de belangrijkste ingrediënten zijn om ook in de toekomst geschillenvrij te kunnen bouwen, is haar antwoord: “In de kern komt het er op neer dat je voor hetzelfde doel werkt: wij als opdrachtgever verwachten eerlijk werk en dan mag de opdrachtnemer, de bouwer, eerlijk geld verwachten.” Opname: Arent van Wassenaer Montage en productie: Yorick Simon

#4 Paul Janssen - 4C's: Condities, Communicatie, Chemie en Cultuur

In deze vierde editie van Bouwen met Vertrouwen praat Arent van Wassenaer met Presolvelid Paul Janssen. Paul is op dit moment projectdirecteur van de op 5 februari 2021 officieel te openen Rotterdamse Baan (met daarin de 1,6 km lange, geboorde, Victory Boogiewoogietunnel). Daarvoor heeft hij 12 jaar bij diverse aannemingsbedrijven – Vermeer, Haverkort, Welling – gewerkt, waarna hij als zelfstandig adviseur voor opdrachtgevers heeft opgetreden bij met name tunnelprojecten zoals, behalve bij de Rotterdamse Baan, bij de tunnel onder het Pannerdensch Kanaal, de Hubertustunnel, de Noord-Zuidlijn, Sluiskil. Paul neemt ons mee naar de 4C’s: Condities, Communicatie, Chemie en Cultuur, bestaansvoorwaarden voor succesvolle projecten. Paul is ook nauw betrokken bij de Stichting Mag ik dan bij jou (https://magikdanbijjou.nl), die steun biedt aan gezinnen waarin kinderen door kanker zijn getroffen en waarover hij met passie vertelt. Sinds enige tijd is Paul ook betrokken als begeleider van moeilijk lopende projecten en helpt deze geschillenvrij op de rails te houden. In deze podcast deelt Paul enkele wijze adviezen voor bouwende partijen. Opname: Arent van Wassenaer Productie: Yorick Simon

#3 Nico de Vries - 37 jaar BAM

In deze derde editie van Bouwen met Vertrouwen praat Arent van Wassenaer met Presolvelid Nico de Vries, die na een carrière van 37 jaar bij Koninklijke BAM in 2014 afscheid nam als Voorzitter van de Raad van Bestuur. Inmiddels legt Nico zich toe op het voorkomen, oplossen en beslechten van bouwgeschillen, bijvoorbeeld als arbiter bij en lid van het bestuur van de Raad van Arbitrage voor de Bouw. Nico vertelt met passie over het mooie van het werkzaam zijn in de bouw: de trots van iedereen die bij een project betrokken is geweest op dat wat zij achterlaten. Maar ook beschrijft hij de veranderingen die zich gedurende zijn loopbaan hebben voltrokken: steeds grotere en complexere projecten met een steeds onevenwichtiger risicoverdeling met steeds grotere zeperds tot gevolg. Wat is er voor nodig om daar een halt aan toe te roepen, om partijen uit “de vechtstand” te krijgen (zoals Nico dat noemt). Aan het einde van de Podcast doet Nico daarvoor drie aanbevelingen. Opname: Arent van Wassenaer Productie: Yorick Simon

#2 Paul Smeets - van aannemer naar bouwgeschillenoplosser

In aflevering 2 praat Presolve oprichter Arent van Wassenaer met Presolve mede-oprichter Paul Smeets. Paul vertelt over de dramatische redenen die hem ertoe hebben bewogen om zich, vanuit zijn rol als aannemer – hij was directeur eigenaar van het aloude Bouwbedrijf Smeets in Maastricht, om te vormen tot een specialist voor het voorkomen en oplossen van bouwgeschillen. Inmiddels is Paul één van de bekendste bouwgeschillenoplossers in Nederland. Paul en Arent bespreken de onderliggende oorzaken van bouwgeschillen, de ervaringen van Paul bij het oplossen daarvan, de vraag of emoties hier ook een rol bij spelen, en blikken vooruit naar een toekomst met, of zonder geschillenvrij bouwen.

#1 Chris Jansen - De zienswijzemethode

Dit is de eerste podcast in de serie Bouwen met Vertrouwen van Presolve In deze aflevering bespreken Presolveleden Chris Jansen (hoogleraar privaatrecht aan de Vrije Universiteit in Amsterdam) en Arent van Wassenaer (The Faithful Goose, Den Haag) de nieuwe Zienswijzemethode. Dat is een laagdrempelige methode om tijdens een bouwproject opkomende geschillen zo snel mogelijk op te lossen en zo de bouwende partijen weer zonder al te geëscaleerd geschil te kunnen laten doorbouwen. Aan de orde komen onder meer: de oorzaak van bouwgeschillen, de noodzaak om bouwgeschillen zo snel mogelijk op te lossen, de verschillende methodes om dat te doen, de voor- en nadelen daarvan afgezet tegen de verschillende fasen die bouwprojecten doorlopen. Ook besteden Chris en Arent aandacht aan de studiemiddag “Alternatieve Geschillenbeslechting: wat is ‘best for project’?: die door het Instituut voor Bouwrecht samen met Presolve op dinsdag 6 oktober in Space to Create, Stationsplein 90 te Utrecht, wordt gegeven. Daarbij zullen zij de zienswijzemethode verder tpelichten. Meer informatie daarover op https://www.ibr.nl/onderwijs/privaatrecht/burgerlijk-procesrecht-arbitrage/studiemiddag-alternatieve-geschill…