Jan Bogaert, de brave koning

De wetenschap achter de lange vlucht? Het kan niet!

Wetenschappers zwaaien niet snel met superlatieven als bovenaards en buitengewoon. Laat staan Merckxiaans. Maar toen professor aerodynamica Bert Blocken (Heriot-Watt University Edinburgh) een wetenschappelijk artikel wou schrijven over ontsnappingskoningen, kon hij als wielerfan toch even niet anders dan uit zijn rol vallen. Hij gaf het stuk de titel 'Een wetenschappelijke ode aan de ontsnappingskoning'.

Rik Meyhi, clown met een traantje

De jaren '80 in het veldrijden waren saai, want de winnaar was bij elke cross quasi op voorhand bekend: Roland Liboton. Maar de man die voor sfeer zorgde was Rik Meyhi. Geen overwinningsfoto van Liboton of Meyhi, een keer of drie gedubbeld, stond er mee op. En ook onderweg zat hij niet verlegen voor wat fratsen, grappen en grollen. Daar deed hij het voor. En hij werd er razend populair mee. Een gesprek met een clown, die een traantje blijkt te hebben.

Wie was Albert, de wielerheld van mijn koershatende opa?

Bij het opruimen van de grootouderlijke zolder botste Ward Bogaert op een opstelletje, dat zijn opa in 1937 had geschreven. Hij was toen 16.Het opstel gaat over een koers, waarin ene Albert Beckaert een hoofdrol speelt. Ward wil perse weten wie die Albert Beckaert was en hoe hij destijds geslaagd is in iets wat Ward nooit lukte: zijn opa begeesteren voor het wielrennen.

Stuart O'Grady, een vliegende kangoeroe met unieke schedel

Toen Stuart O'Grady halverwege de jaren '90 professioneel wielrenner werd, fronste de overgrote meerderheid van zijn landgenoten de wenkbrauwen. Maar vier olympische medailles, een overwinning in Parijs-Roubaix en negen dagen gele trui in de Tour later werd hij een nationale held. Een held die zijn volk inspireerde, want 30 jaar later behoren de Australiërs in alle onderdelen van de sport tot de absolute wereldtop.

De steilste helling, die niemand kent

Al jaren probeert een lokaal comité de Fiertelmeers, een steile flank van de Hotond, aan te bevelen als klim in de Ronde van Vlaanderen. Met een lengte van meer dan een kilometer, een gemiddeld stijgingspercentage van 11,1% en 111 hoogtemeters is het, volgens officiële metingen, de steilste helling van Vlaanderen. En toch heeft de Ronde geen oren naar het idee. Onverhard, te smal, in een beschermd bos. Maar desondanks blijft de droom leven, onder andere bij Luc Vandenabeele van Ronse Koerst, schepen van Fiertel (!) Jan Foulon en 3-voudig ex-wereldkampioen Mario De Clercq, die de berg kent als zijn broekzak.

Een nieuwe Gaston Rebry

In de jaren '30 mocht Gaston Rebry drie keer de kassei van Parijs-Roubaix de lucht in tillen. Het had er alle schijn van dat zoon Gaston junior in zijn voetsporen zou treden. Maar de kampioen stierf plots en veel te jong en zoonlief geraakte gedegouteerd door de fiets. Hij zocht zijn geluk op in Canada en niet op de fiets, maar wel achter de schildersezel. Hij werd er een beroemd landschapsschilder, wiens doeken tot bij de groten der aarde belandden.

De velo van Willem

Als kind zong Ward Bogaert het glad uit het hoofd. Nu ligt er wat meer stof op, maar op eenvoudig verzoek zou hij het nog durven aanheffen: "Mijne Velo" van Willem Vermandere. Een nummer uit 1971 over de diefstal van Willems zelfgemaakte fiets. Het nummer wakkerde Wards levenslange gevoeligheid voor koersverhalen aan. En dus werd het hoog tijd om Willem daarvoor eens te gaan bedanken.

Mariette, zingend op koers- en postfiets

Niet alleen werd de Kempische ex-renner Mariette Laenen drie keer Belgisch kampioen in de oertijd van het vrouwenwielrennen, ze is ook de allereerste vrouwelijke postbode van het land. En ze heeft ook nog eens een levensverhaal dat leest als een bingereeks van Netflix. Zingen! Dat doet ze ook. Om de haverklap en zonder dat iemand haar ernaar vraagt. Bij voorkeur over Eddy Merckx, die haar op het hoogtepunt van haar carrière meermaals op sleeptouw nam. Figuurlijk, maar zelfs ook letterlijk. Je zou je afvragen waarom Ward Bogaert nog niet veel eerder bij Mariette is langs geweest.

Een berg, dat is het eerlijkste

Toen Justine Ghekiere, een fitnesscoach uit Izegem, in coronatijd een zwiftwedstrijdje onder vriendinnen met groot overwicht won, was de reactie van Zwift kort en helder: “Dit is onmogelijk!” En ze werd prompt uit de uitslag geschrapt op verdenking van virtuele fraude. Maar Justine kon bewijzen dat ze die waarden en die kilometers wel degelijk had getrapt. Lang verhaal kort: twee maanden later had ze een profcontract en twee jaar later won ze de Ronde van Valencia voor Annemiek Van Vleuten. Niet te verwonderen, want daar zijn veel bergen. En daar voelt Justine zich als een vis in het water.

De dag dat Van Looy verkeerd reed

Herentals was in 1962 klaar voor het feest van de eeuw. Want de lokale keizer Rik Van Looy zou, gehuld in het geel, op triomfantelijke wijze de sprint van de tweede etappe van de Tour, met aankomst op de Grote Markt van Herentals winnen. Maar het feest ging niet door. Niet alleen slaagde Van Looy er in de eerste etappe al niet in om geel te pakken. Tot overmaat van ramp verloor hij dan nog eens, voor het oog van duizenden Kempenaars de sprint. Over dat verhaal hebben tientallen getuigen en betrokkenen al hun licht laten schijnen. Ook Ward Bogaert probeerde ooit de waarheid te achterhalen. Maar nog nooit kwam Van Looy zelf met de ware toedracht. Tot nu...

Supporter voor het leven

Wie in Eeklo gaat aanbellen bij Roger De Vlaeminck om naar zijn persoonlijk archief te kijken, zal meteen naar de andere kant van het land gestuurd worden. Want Herman Vrancken uit Kuringen bij Hasselt is niet alleen Rogers grootste fan. Hij heeft nagenoeg alles dat aan Rogers illustere carrière herinnert gewoon in zijn huis staan. En als Roger in een nostalgische bui verkeert, rijdt hij de 150 kilometer naar zijn superfan, die na al die jaren zijn supervriend geworden is.

Een prieeltje

Een verrassend verhaal over de Tour van 1968, een prieeltje in de tuin van Herman Vanspringel, zenuwachtige commentatoren en een verrassende dopingbiecht uit de jaren '30.

Jan Bogaert, de brave koning

Het is een klein onopgelost familiemysterie in de familie van Radio1-reporter Ward Bogaert. Op een dag ergens diep in de jaren ‘80 viel plots een anonieme enveloppe met een uitgeknipte krantenkop erin in de brievenbus. "Jan Bogaert kan het nog". Verder niets. Het ego van vader Jan was uitermate gestreeld, maar de identiteit van de dader bleef tot vandaag in de nevelen der geschiedenis hangen. Dat de krantenkop uit een wielerkatern kwam, was wel meteen duidelijk. Naamgenoot Jan Bogaert won in die tijd maar liefst 115 koersen en zeker in zijn nadagen waren kranten wel eens verbaasd dat hij het op zijn leeftijd nog altijd kon. Met de krantenkopanekdote in het achterhoofd nam Ward contact op met zijn vaders naamgenoot. "Kom maar af!", riep Jan. "En zal ik je eens wat vertellen: ik heb nog een broer die ook gekoerst heeft. Hij heet Ward."

Het decennium zonder Draaijer

Op een avond eind februari 1990 ziet Johannes Draaijer het helder voor zich. "Dit jaar win ik mijn eerste klassieker", zegt hij voor het slapengaan tegen zijn vrouw. De 27-jarige Fries van PDM heeft in de zomer van 1989 aan de zijde van Steven Rooks, Gert-Jan Theunisse, Rudy Dhaenens en Sean Kelly zijn eerste Tour uitgereden en zijn ambitie staat in het zenit. In het nieuwe decennium zal het allemaal gebeuren. Maar die klassieke zege komt er niet. En ook het nieuwe decennium niet. Zelfs de dag na zijn voorspelling niet. Zijn vrouw treft hem die ochtend dood aan naast haar in bed. Doping. Het woord staat de volgende weken in alle berichten over zijn plotse dood. 'Een aangeboren hartafwijking' had daar moeten staan, schreeuwt zijn weduwe, de Amerikaanse ex-wielrenster Annalisa Schmad, nu al meer dan 30 jaar uit. Ook in deze nieuwe aflevering van 'Radio Bahamontes'.

De roestbak van Brakel

Spreek het woord "roestbak" uit in de buurt van kunstenaar/architect Marc Carlier en de doorgaans zeer aimabele man wordt wat kribbig. Het was de bijnaam die zijn levenswerk, een 6 meter hoge constructie van meer dan 2000 fietsen, jarenlang kreeg in en om Brakel. Marcs kunstwerk stond daar 15 jaar op een rotonde, maar moest in 2019 verdwijnen voor rioleringswerken. "We gooien die roestbak waar hij hoort, op het stort", riep de goegemeente. "We verhuizen het naar een wei op Parike Berg", riep Marc koppig. En zo geschiedde. Het wielermonument krijgt nu een nieuw leven in zijn nieuwe thuis. Met een roestbestendig likje verf.

De Steveniers!

Stel dat we ooit op het idee zouden komen om een basketbaltijdschrift te beginnen, dan zouden we niet lang moeten nadenken over de titel: de Steveniers! Begin jaren '50 reed de 15-jarige Willy een verbluffend seizoen bij de 'onderbeginnelingen', met maar liefst 34 overwinningen. Willy koos uiteindelijk voor het basket. Maar toch nijpt het. "40 punten scoren, dat deed mij allemaal niks. Maar een koers winnen? Goh...". Een nieuwe Radio Bahamontes met een mijmerende basketballegende die misschien nog liever coureur was geworden.

Portret van een berg

Het is een berg die we vooral van zijn binnenkant kennen, omdat we massaal de Gotthardtunnel - die door de buik van de berg loopt - gebruiken om naar het warme zuiden te rijden. Maar daardoor zien we de pracht niet die boven onze hoofden ligt. De Via Tremola bij voorbeeld, een 19e-eeuwse kronkelende kasseiweg vanuit het dorpje Airolo naar de Gottardopas op 2200 meter hoogte. Zes maanden per jaar ligt de Via Tremola onder een dik pak sneeuw, maar als de zon krachtig genoeg is, spreken ze hier over "Het Parijs-Roubaix van de Alpen".

"Bedankt en de complimenten aan mijn vrouwe!"

Onze reporter Ward Bogaert deed een bijzondere ontdekking in het vrt-archief. Bij de oudste vijf bewaarde radiofragmenten zitten twee koninklijke begrafenissen en drie stukken over Romain Maes, de Zerkegemse winnaar van de Tour van 1935. Het zijn pareltjes van vroege wielerverslaggeving, met attente wensen voor het thuisfront en duidelijke sporen van vroege mediatraining.

Marc Devlieger

Marc Devlieger. Als u niet van Machelen-aan-de-Leie bent, is de kans bijzonder groot dat u nog nooit van de man gehoord hebt. Bezige bij in zijn dorp, gewezen gemeenteraadslid, maar als het van hem had afgehangen, hoorde daar nog het epitheton 'bekend oud-wielrenner' bij. Geïnspireerd door zijn dorpsgenoot, oud-Vueltawinnaar Frans Demulder, die in hem een groot talent zag, was Marc in de jaren ’70 vastbesloten om de wielerhemel te bestormen. Maar het werd een lijdensweg, want met de bescheiden succesjes kwam ook de twijfel. En die sneed hem genadeloos de benen af. What doesn’t kill you, maakt je niet per se stronger en de droom werd een ontgoocheling, waar Marc, ondertussen de 60 voorbij, nooit helemaal over geraakte.

Criq het slachtoffer, Bauer de schurk

28 augustus 1988. Kruisstraat, Ronse. Duizenden aanwezigen slaken een gil van ontzetting, terwijl in honderdduizenden Belgische huishouden kwaad naar het tv-scherm wordt geroepen. Steve Bauer heeft net Claudy Criquielion in de dranghekkens gereden en hem een zekere tweede wereldtitel afhandig gemaakt. Criq het slachtoffer, Bauer de schurk. De Criq trekt naar de rechtbank voor, minstens, een schadevergoeding, maar daar krijgt hij het deksel op de neus. Bauer wordt vrijgesproken. Zat toen in het juridisch team van de Canadees: Joren De Wachter. En die mailde onlangs naar Bahamontes onder meer het volgende: "Het is mijn gevoel dat de Vlaamse wielerliefhebber consequent een verkeerd verhaal werd verteld, waarbij Claude Criquielion - waar ik tijdens de race zelf uiteraard mee voor supporterde - als slachtoffer wordt voorgesteld. Dat verhaal verdient om verteld te worden."

Zilveren Leo

Sprinter Leo Sterckx (85) beweert dat de voorzitter van de Belgische Wielrijdersbond hem op een WK tot doping aanzette. "Geen sprake van", was zijn antwoord. "De vorige keer dat ik dat gebruikt heb, heb ik drie nachten niet geslapen!" Het is maar één van zijn vele, in sappig Hulshouts vertelde anekdotes over een carrière met maar één echt hoogtepunt: de zilveren medaille op de Olympische Spelen van 1960 in Rome.

Een akker in Camphin-en-Pévéle

Dertien was vliegende Ward Bogaert toen zijn vader hem voor het eerst meenam naar een haakse bocht middenin een akker in Camphin-en-Pévéle, een dorpje dat 1 dag per jaar, tijdens Parijs-Roubaix, mee het centrum van de wielerwereld is. Net voor vijfsterrenstrook Carrefour de l'Arbre, twintig kilometer voor de glorie van de piste. Ward was er klaar voor, vond vader Bogaert. Ward heeft nu zelf dunner haar, een beginnend bierbuikje en kinderen die er klaar voor zijn. En op zijn eenenveertigste staat hij er nog steeds. Elk jaar opnieuw in diezelfde bocht, middenin diezelfde akker, telkens op de hoogdag van Parijs-Roubaix. Maar waarom eigenlijk? Ward stelt verbaasd vast dat hij het niet meer weet. Een mijmerende Radio Bahamontes vanuit Wards kot.

Klikpedaal vs gummilaars

Met de ene voet in de klikpedaal en met de andere in de gummilaars, tot aan de enkel in het slijk van de boerderij. Zo staat Mauri Vansevenant in het leven. Sinds kort profwielrenner, sinds zijn geboorte boer. Op het erf van vader Wim, waar Mauri het land leerde bewerken, staat de lente voor de deur. Knoppen staan op springen en de grond begint te ademen. 'Het wordt tijd dat de lente er is', riep hij toen Ward Bogaert vroeg of hij vader en zoon mocht komen opzoeken voor een nieuwe aflevering van onze podcast Radio Bahamontes. Of het de boer of de coureur was die sprak, daarvoor moet je luisteren.

Koersdromen op een bananenboot

Toen de twintigjarige Giovanni Jiménez met een bananenboot vanuit Colombia naar Europa vertrok, had hij maar twee dingen bij zich: een fiets en een droom. Giovanni wou het als wielrenner maken over de plas. Bijna 60 jaar later, in zijn flat in Sint-Pieters-Leeuw, bladert Giovanni nog regelmatig in zijn schriftjes. De ingeplakte foto’s, krantenknipsels, betalingsbewijsjes en medaillons zijn de beelden bij het leven waarvan de jonge avonturier tijdens zijn lange tocht tussen de bananen droomde. "Colombia? Kunnen ze daar fietsen?!" En of ze daar kunnen fietsen. En of ze daar kunnen dromen.

Zes keer de Kemmelberg

26 april 1992. Op de rand van een bed in vakantiedomein Kosmos, boven op de Rodeberg, zit jonge belofte Tom Steels met de handen in het haar. Verkleumd, vertwijfeld, wenend. "Dat klimmen, ik ga dat nooit kunnen." Zijn kamergenoot Hans De Clercq montert Steels op. Hij voelt de kou niet, heeft geen reden tot twijfelen, want hij heeft net de koninginnerit van de Ronde van West-Vlaanderen voor Amateurs gewonnen, een ijzige tocht van 120 kilometer met onderweg zes, ja zes, keer de Kemmelberg. Maar één man kon hem die dag volgen, de Nederlandse geletruidrager Casper Van der Meer. 28 jaar later beklimt Ward Bogaert met De Clercq en Van der Meer nog één keer de Kemmelberg.

De gele Havik

Toen Mieke Havik in 1984 als eerste vrouw de gele trui droeg in de eerste Tour de France Féminin, sprak Gerrie Knetemann verbijsterend seksistische woorden in zijn dagelijkse radiopraatje. "Ze zouden die gele trui voor de vrouwen beter de bolletjestrui noemen, want ik zag Mieke hier net voorbijkomen en daar zaten toch twee cols van eerste categorie in." Mieke Havik liet het niet aan haar hart komen. Ze won drie van de vijf eerste etappes en reed zes dagen in het geel. 36 jaar later is ze gediplomeerd haptonome. Haptonome? Ja, haptonome. Ward Bogaert ging bij Mieke op consultatie.

'La stèle d'Antoine'

Achter een berm langs de drukke D916 in Sainte-Marie-Cappel staat een klein monumentje. Une stèle, zeggen ze hier. Het is een plaats waar niemand stopt, dat zou levensgevaarlijk zijn. Een blinkend zwart stuk graniet, "Ride for Antoine", een foto van een coureur, en "Antoine Demoitié 28-03-2016" Hier viel Antoine Demoitié tijdens Gent-Wevelgem. Eric Lemille, zijn vrouw Ewa Szypulewska en zijn zoon Philippe, een leeftijdsgenoot van Antoine, wonen aan de overkant van de steenweg. Zij zagen het ongeval voor hun ogen gebeuren. Ze kenden Antoine niet, maar waren zo onder de indruk dat ze sindsdien elke dag de strijd aangaan tegen het onkruid dat 'la stèle d'Antoine' probeert te overwoekeren.

Palle Lykke

Hij was een wereldster in het pisterennen van de jaren ’50. Hij won tientallen zesdaagses, onder andere aan de zijde van Rik Van Steenbergen. Maar het enige wat van hem in het collectieve geheugen is overgebleven is dat de Deen Palle Lykke de schoonzoon was van Rik I. En dat hij de gevangenis in belandde wegens dranksmokkel. Ward Bogaert zocht Jos Meesters op. Gewezen pistier en goed bevriend met Palle. Voor een gesprek over koers, over hoe het leven soms anders loopt, maar vooral over vriendschap. En hoe dat het belangrijkste is.

Twee uren in het geel

Ferdi Van den Haute heeft een eigenaardig record op zijn naam. Hij stond in 1984 op het podium van de Tour als geletruidrager, maar hij reed er nooit mee rond. Twee uur later kwam de wedstrijdjury hem melden dat er een spijtige vergissing was.Niemand droeg korter het geel dan Ferdi Van den Haute. Niettemin zijn het de gelukkigste uren uit zijn loopbaan. Tot Radio Bahamontes die twee uren in een heel ander daglicht plaatste.

De Spanjaard van Lendelede

Noël Dejonckheere is EU Manager van de CCC-ploeg van Greg Van Avermaet. Maar in zijn jonge jaren noemde ze hem ‘De Spanjaard van Lendelede’, naar zijn geboortedorp en, dat had u al door, een land in Zuid-Europa. Hij won maar liefst 80 koersen bij de beroepsrenners, waaronder 6 ritten in de Vuelta en tientallen ritten in allerhande andere Spaanse koersen. Hoe belandt een Lendeledenaar in Spanje? En moeten we hem niet ‘De Amerikaan van Lendelede’ noemen, want ook daar won hij koers na koers.

De Vloek van Zingem

Het moest een feestdag worden, 25 augustus 1969, zoals elke zomer. De grootste wielerkampioenen waren naar Zingem afgezakt, een dorpje langs de Schelde. Aan de kerk stond een draaimolen. In café In DeKlok speelde de fanfare. Maar ineens begon het te regenen en zette in de Dorpsstraat een man een stap naar voren. Het criterium van Zingem bestaat al lang niet meer, maar over die ene stap en de fatale gevolgen ervan spreken ze in Zingem nog tot op de dag van vandaag.

Roger

Of hij met de fiets moest komen, vroeg Roger De Cock. Dat zou moeilijk zijn, voegde hij eraan toe, "want ik word er volgende maand 29, verstaat ge me?" Roger is voor alle duidelijkheid 92. Hij is de oudste nog levende winnaar van de Scheldeprijs. En ook de oudste nog levende winnaar van Parijs-Nice. Maar vooral: de oudste nog levende winnaar van De Ronde van Vlaanderen. Je hoeft hem geen vragen te stellen, de verhalen komen vanzelf, altijd voorafgegaan door: "'k ga ne keer zeggen é". En dan zegt hij het.

De Mapei-coup

Parijs-Roubaix 1996. Hoe zat dat nu weer in de ratrace richting Roubaix? En waarom mocht/moest Johan Museeuw destijds winnen op de Vélodrome? Ward Bogaert op stap met de Leeuw.

Johan en Marco, dood in 1 kamer

Surf naar dewielersite.net en tik Johan Sermon in. Bij 'uitslagen' lees je 1 regel. 2001. 2de in Wieze, junioren. Voor de rest: veel witregels. Sermon was nochtans renner tot 2004, toen hij derdejaarsbelofte was. Dat jaar haalde hij nog 1 keer de krant, al was het niet met een opvallende uitslag.

Op zoek naar de oorsprong

Reporter Ward Bogaert en zoon Nand, bijna 6, waren op een rommelmarkt in Sint-Amandsberg. 2 euro gaf de vader aan de zoon mee. Kwam de zoon terug met een trofeetje dat 30 eurocent had gekost. '2.4.1982', en 'Buren-Kortemark. 480 kilometer' stond erop. Meer niet. Dus ging Ward op onderzoek.

De berggeit van Herentals

Ward Bogaert trok naar de Vierdaagse van Duinkerke, waar hij zijn microfoon onder de neus mocht schuiven van Kurt Van De Wouwer. Hij is sinds 2013 ploegleider bij Lotto-Soudal, maar de in Herentals geboren en getogen klimmer debuteerde in de Tour van 1998.

Eddy Schepers en het verraad van Sappada

Eddy Schepers was de meesterknecht van Stephen Roche, de Ier die in 1987 zowel Giro, Tour als WK wist te winnen. Eddy, zelf nog ex-winnaar van de Ronde van de Toekomst en een van de vele gedoodverfde opvolgers van Eddy Merckx, maakte het allemaal mee vanop de eerste rij en vertelt graag nog eens over het verraad van Sappada, de coup die hij samen met zijn kopman Stephen Roche pleegde in de Giro van 1987